1994-cü il: Jeff Bezosun Qarajı
Məkana diqqət yetirək: Jeff Bezosun ailə qarajı. 1994-cü ildə əksəriyyətimiz “Friends” serialının yeni bölümlərini izləyib, Airwalk idman ayaqqabılarımızı geyinərək vaxtımızı keçirirdik. Bu arada Bezos insanların alış-veriş etmə üsulunu dəyişdirəcək bir ideya üzərində işləyirdi. O, bu ideyanı “Everything Store” (Hər Şey Mağazası) adlandırdı. Məqsəd insanlara internetin imkanlarından istifadə edərək istənilən məhsulu əldə edə biləcəkləri bir platforma təqdim etmək idi.
20 il sonra, “Everything Store” milyardlarla qazanc gətirən və amazon.com kimi tanınan bir platform oldu.
Amazonun Uğur Hekayəsi və 7 Əsas Dərs
1. Müştəriyə Fokuslanın
Jeff Bezos başa düşmüşdü ki, rəqəmsal platformalar müştərilərin davranışını ölçməyi asanlaşdırır. Buna görə də Amazon müştəri məmnuniyyətini artırmaq üçün daim yeniliklər edir.
Misal üçün, Amazonun kitab şərhlərini götürək. Şirkət nəşriyyat evlərinin narazılığına baxmayaraq, müştərilərin hətta mənfi rəylərini paylaşmasına imkan verdi. Bu addım müştəriləri cəlb etdi, çünki insanlar başqalarının fikirlərini oxumağı sevirlər. Bu gün rəqəmsal rəy sistemi onlayn ticarətin etibarlı dayaqlarından birinə çevrilib.
Məsləhət: Şirkətinizin diqqət mərkəzində həmişə müştəri məmnuniyyəti olmalıdır. Müştərilərin ehtiyaclarını anlayın və xidmətlərinizi onlara uyğunlaşdırın.
2. Təvazökar və Səbirli Olun
Amazon, lüks ofislərlə tanınan Silikon Vadisinin əksinə, sadə bir qarajda quruldu. Şirkət təvazökarlığı qoruyaraq əsas diqqətini müştəriyə və yeniliklərə yönəltməklə böyüdü.
Məsləhət: Resurslarınızı düzgün idarə edin və lazımsız xərclərdən qaçın. Sadəlik bəzən ən böyük uğurların açarıdır.
3. Öz Qaydalarınızı Yaradın
Amazonun ən maraqlı iş proseslərindən biri də PowerPoint təqdimatlarının qadağan edilməsidir. Yeni ideyalar 6 səhifəlik sənədlərdə yazılır və hər kəs qərar qəbul etməzdən əvvəl bu sənədi diqqətlə oxuyur. Bezos həmçinin “İki Pizzalı Komanda” prinsipini tətbiq edib: Heç bir komanda iki pizzayla doymaq üçün çox böyük olmamalıdır.
Məsləhət: İşinizi fərqləndirən yeni qaydalar tətbiq edin. Standartlara meydan oxumaq bəzən böyük dəyişikliklərə yol açır.
4. Uzunmüddətli Perspektivlə Fikirləşin
Bezos qısa müddətli çətinlikləri gözə alaraq Amazonu uzunmüddətli uğur üçün qurdu.
Misal üçün, elektron kitablar ilk çıxanda, Bezos bu məhsulların qiymətinin 10 dollara enəcəyini proqnozlaşdırdı və qiymətləri dərhal aşağı saldı. Nəticədə Amazon elektron kitab bazarında lider mövqeyini tutdu və bu yanaşma Kindle cihazının uğurunu təmin etdi.
Məsləhət: Həmişə gələcəyi düşünərək qərar verin.
5. Risk Edin
Jeff Bezos gəlirli bir karyerasını tərk edərək ailə qarajında riskli bir layihəyə başladı. Bu gün Amazon risklərin mükafatını qazanma prinsipinə əsaslanır.
Məsləhət: Uğur əldə etmək üçün risk almağa cəsarət edin.
6. Qərarları Məlumatlara Əsaslanaraq Verin
Amazonun ilk olaraq kitab satışı ilə başlamasının səbəbi tamamilə məlumatların təhlilinə əsaslanırdı. Kitablar asan daşınır, çox vaxt geri verilmir və heç vaxt istifadə müddəti keçmir.
Məsləhət: Qərar verməzdən əvvəl məlumatlara əsaslanın.
7. Daim İnkişaf Edin
Amazon təkcə kitab satışı ilə kifayətlənmədi. Zamanla platforma musiqi, film, elektronik əşyalar və digər məhsulların satışına başladı. Hazırda Amazon bulud xidmətləri, media yayımı və hətta süni intellekt sahələrində fəaliyyət göstərir.
Məsləhət: Heç vaxt mövcud vəziyyətlə kifayətlənməyin. Yeni imkanlar axtarmağa davam edin.
Jeff Bezosun innovativ yanaşması və strateji riski Amazonu bugünkü səviyyəyə çatdırdı. Bu dərslər yalnız böyük şirkətlər üçün deyil, həm də şəxsi inkişaf və kiçik bizneslər üçün də ilham mənbəyidir.
Bəlkə də siz də öz potensialınızı kəşf etmək üçün qarajınıza bir nəzər salmalısınız..
Bu məqalə Brad Stoun tərəfindən yazılmış “Everything Store: Jeff Bezos and the Age of Amazon” əsərindəki məlumatlara əsaslanaraq yazılmışdır.
