Elmi məqalə yazmaq tələbələr və tədqiqatçılar üçün vacib bacarıqlardan biridir. Düzgün strukturlaşdırılmış və məntiqli yazılmış məqalə həm oxucular üçün anlaşıqlı olur, həm də akademik çevrədə qəbul edilmə şansını artırır.
1. Mövzunu və Məqsədi Dəqiq Müəyyənləşdirin
Elmi məqalə yazmağa başlamazdan əvvəl mövzunu və əsas tədqiqat sualını dəqiqləşdirmək vacibdir.
- Hansı problemi araşdırırsınız?
- Mövzu hansı sahəyə aiddir və elmi əhəmiyyəti nədir?
- Tədqiqatınız hansı yeniliyi təqdim edir?
Məqsədin aydın müəyyən edilməsi məqalənin istiqamətini dəqiq təyin etməyə kömək edir.
2. Ədəbiyyat Araşdırması Aparın
Mövzunun hazırkı vəziyyətini öyrənmək və mövcud tədqiqatlarla tanış olmaq üçün ədəbiyyat araşdırması aparmaq lazımdır.
- Google Scholar, ResearchGate, universitet kitabxanalarından istifadə edin.
- Son illərdə dərc olunmuş məqalələri oxuyun.
- Mövzunuzla bağlı nəzəriyyələri və modelləri araşdırın.
Ədəbiyyat araşdırması sizə mövzunun hansı aspektlərinin artıq araşdırıldığını və nələrin yenilik ola biləcəyini göstərəcək.
3. Məqalənin Strukturu
Elmi məqalələr adətən standart bir quruluşa malik olur.
Giriş
- Mövzunun aktuallığını və əhəmiyyətini izah edin.
- Problemi və tədqiqat məqsədini müəyyən edin.
- Məqalənin strukturunu qısa şəkildə açıqlayın.
Metodologiya
- Tədqiqat metodlarını izah edin.
- Məlumat mənbələrini və analiz üsullarını təqdim edin.
Nəticələr
- Topladığınız məlumatları və onların analizini göstərin.
- Qrafiklər və cədvəllərlə nəticələri izah edin.
Müzakirə və Təhlil
- Tədqiqatınızın elmi və praktik dəyərini qiymətləndirin.
- Nəticələri digər tədqiqatlarla müqayisə edin.
- Tədqiqatın məhdudiyyətlərini və gələcək tədqiqat istiqamətlərini qeyd edin.
Nəticə
- Məqalənin əsas nəticələrini ümumiləşdirin.
- Tədqiqatın gələcək perspektivlərini müzakirə edin.
4. Akademik Üsluba Riayət Edin
Elmi məqalələr rəsmi üslubda yazılmalıdır.
- Qeyri-rəsmi ifadələrdən qaçın.
- Qısa və aydın cümlələrdən istifadə edin.
- Subyektiv fikirlər əvəzinə faktlara əsaslanın.
- Yazını tamamladıqdan sonra səhvləri yoxlayın.
5. Mənbələri Düzgün İstifadə Edin
Akademik yazılarda plagiatdan qaçmaq üçün istifadə etdiyiniz bütün mənbələri düzgün şəkildə istinad etməlisiniz. Ən çox istifadə edilən sitatlama formatları:
- APA (American Psychological Association)
- MLA (Modern Language Association)
- Chicago Manual of Style
Hər jurnal və ya konfransın tələblərinə uyğun format seçilməlidir.
Nəticə
Effektiv elmi məqalə yazmaq üçün mövzunu aydın müəyyənləşdirmək, keyfiyyətli ədəbiyyat araşdırması aparmaq, standart struktura riayət etmək və akademik üslubu qoruyaraq yazmaq lazımdır. Bu qaydalara əməl etsəniz, məqaləniz daha inandırıcı və uğurlu olacaq.